Jak zrobić serwer NAS? Jakie rozwiązania komercyjne są dostępne na rynku?
Serwery są powszechnie stosowane w biznesie, a także przez klientów prywatnych. Jednym z ich rodzajów są serwery NAS. Te drugie pozwalają na połączenie zasobów danych z wybraną siecią komputerową. Poniższy artykuł zostanie poświęcony wyjaśnieniu ich działania. Przedstawione zostaną najpopularniejsze rozwiązania od producentów komercyjnych. W treści zamieściliśmy także informacje o tym, jak samodzielnie przygotować domowy serwer NAS Raspberry PI lub też na podstawie starego komputera stacjonarnego.
Serwer NAS - co to?
Skrót pochodzi z języka angielskiego. Rozwija się go jako Network Attached Storage. Jego głównym przeznaczeniem jest przechowywanie znacznych ilości danych. Dostęp do nich możliwy będzie w wielu urządzeń podłączonych do danego serwera. Stosują go zarówno osoby prywatne, jak i przedstawiciele świata biznesu.
W domowym zaciszu częste jest wykorzystywanie ich jako magazynu multimediów. Uważamy, że będą dobrym miejscem na przechowywanie rodzinnego archiwum czy ulubionych filmów. Za główny argument uważamy pojemność - serwer NAS może pomieścić do kilkunastu terabajtów danych. To tak, jakby mieć do dyspozycji kilkanaście najlepszej jakości dysków twardych.
W biznesie serwery NAS stosuje się głównie do magazynowania danych o olbrzymiej wartości i objętości. Jako przykłady branży, w których serwery NAS to konieczność, możemy podać między innymi:
IT
reklamową
fotograficzną
finansową
Użytkownicy komercyjni bardzo często decydują się na serwer NAS rack pozwalający na umieszczenie ich w szafach serwerowych dzięki obudowie spełniającej pewne normy wymiarowe. Ich konstrukcja zapewnia zajmowanie niewielkiej przestrzeni.
Serwer NAS QNAP
Rozwiązanie tego producenta oferuje użytkownikowi kilka dysków twardych. Są one online 24/7, co znacząco zwiększa w naszej opinii wygodę użytkowania. Wiele modeli ma białą obudowę, przez co korzystanie z dysku na słońcu nie jest dlań zagrożeniem. Zasilacze wielu modeli osiągają moc 60W. Tak duży jej poziom czyni serwer NAS QNAP bardzo wydajnym nawet, jeśli podłączy się do niego wiele dysków.
Klasycznym dla QNAP rozwiązaniem jest przycisk umożliwiający wykonanie szybkiej kopii. Oceniamy go jako istotny atut tego producenta. Dzięki niemu można szybko i wygodnie przenieść na niego dane z innych nośników, np. pendrive'ów czy dysków zewnętrznych.
Serwer NAS QNAP cechuje także energooszczędność. Procesory ARM sprawiają, że nie musi on posiadać rozbudowanej wentylacji... ponieważ jej nie potrzebuje! Emisje ciepła są wręcz śladowe
Produkty od QNAP nie oferują bardzo wysokiej prędkości, co uważamy za jedną z ich bardzo nielicznych wad. Niska prędkość wynika głównie z relatywnie niskiego taktowania procesorów. Przykładowo w modelu NAS QNAP-TS231P3 wynosi ona jedynie 1.7 GHz. Jednak uważamy, że takie procesory nie sprawiają, że serwer NAS QNAP jest produktem gorszym. Polecamy produkty tego producenta do zastosowań domowych - użytkownicy prywatni nie potrzebują bowiem wydajności z najwyższej półki, by czerpać zadowolenie z urządzenia.
Serwer NAS Synology
Synology bywa uważane za głównego konkurenta QNAP. Jest jego najczęstszą alternatywą w dylemacie jaki serwer NAS wybrać. Poprzednia firma produkuje głównie rozwiązania dla użytkowników domowych. Uważamy jednak, że niewielkie przedsiębiorstwa także mogą po nie sięgnąć. Podobną grupę docelową próbuje pozyskać dla swoich produktów Synology. Jednak producent posiada także urządzenia dedykowane biznesowi. Jego częstymi klientami są fotografowie, bowiem dzięki rozwiązaniu Synology Photography serwery samodzielnie wykonują kopie zapasowe zdjęć. Grupują je przy tym według twarzy uwiecznionych osób.
Jesteśmy przekonani, że Synology oszczędza swoim klientom głównego stresu, jakim jest samodzielne montowanie dysków w urządzeniu. Serwer NAS Synology w wielu przypadkach oferuje dostawę z już zainstalowanymi urządzeniami.
Atutem jest także bezgłośna praca urządzeń. Ich maksymalna emisja dźwięku to 40 dB, jednak nawet w trakcie wgrywania dużych ilości danych taki hałas jest mało prawdopodobny. Ważna jest także wygoda konfiguracji - aplikacja instalująca stale asystuje użytkownikowi. Ponadto interfejs tych serwerów niczym nie odbiega od klasycznych systemów operacyjnych, co zwiększa prostotę obsługi.
Serwer NAS Raspberry PI - serwer domowy niewielkim wysiłkiem i nakładem finansowym
Gotowe rozwiązania mają wiele zalet. Ich naczelną wartością według nas jest to, że są... gotowe. Producenci przygotowali je do działania w tej własnej roli. Często po zakupie wystarcza podłączyć kilka kabli zgodnie z instrukcją. Potem można uważać swój mini serwer domowy za gotowy i cieszyć się korzystaniem z niego.
Jednak wiele osób decyduje się serwer plików NAS przygotowany samodzielnie. Sam Raspberry to w oryginale minikomputer stosowany głównie do nauki elektroniki. Do przekształcenia go w serwer plików do domu wystarczy:
karta Micro SD
zasilacz USB typu C
dysk zewnętrzny
Najpierw należy zainstalować na karcie obraz wybranego przez siebie systemu. Następnym krokiem jest instalacja pakietu samba. To dzięki niemu możliwe będzie funkcjonowanie protokołu Server Message Block.To on pozwala na udostępnianie plików będą istotą serwera. Serwer NAS Linux konfiguruje się poprzez dobór odpowiednich dla siebie ustawień. Komenda read only = no sprawi, że odblokowany zostanie zapis plików na serwerze. Z kolei security = user przekaże bezpieczeństwo w ręce użytkownika. Na koniec należy uregulować dostęp do domowego serwera przez sieci lokalne.
Serwer NAS ze starego komputera - jak zrobić serwer NAS? Czy można zrobić serwer NAS ze starego laptopa?
Według nas wyrzucenie starego komputera nie jest najlepszym rozwiązaniem. Można bowiem z niego zrobić serwer NAS DIY, co w tym miejscu udowodnimy. Potrzebna będzie zwłaszcza jego obudowa, by zmieścić w niej minimum dwa dyski. Jeden dysk nie gwarantuje bezpieczeństwa - jego przepadek oznacza nieodwracalną utratę wszystkich danych. Tu także warto postawić na serwer Linux, ze względu na dużą oszczędność zasobów. Wymagania niektórych systemów opartych o Debian są wręcz symboliczne. Zatem nawet bardzo stare komputery można przerobić na tani serwer NAS. Jednak wejście USB 1.0 uniemożliwia przemianę. Przypominamy, że z komputera przed przemianą należy usunąć wszelkie zbędne oprogramowanie i pliki.
Serwer NAS do domu w tym przypadku będzie bardzo tani w przygotowaniu. Często wybieranym system jest OpenMediaVault, który szczerze polecamy. Po jego zainstalowaniu serwer NAS z laptopa lub starego komputera należy połączyć kablem LAN z routerem. Łącze USB 2.0 powinno zapewnić przepustowość rzędu 20 MB/s. Do zastosowań prywatnych jest ona wystarczająca.
Serwery z komputerów stacjonarnych nie wymagają nawet monitora. Z kolei te z laptopów należy skonfigurować tak, by pracowały nawet po zamknięciu pokrywy. W systemach Windows można osiągnąć to z poziomu Menedżera Urządzeń. Wystarczy umożliwić karcie sieciowej aktywację komputera z trybu stand-by. Szczegóły interfejsu różnią się w zależności od konkretnego systemu.
Istotną zaletą proponowanego przez nas rozwiązania jest jego niemal zerowy koszt. Domowy serwer plików powstaje z dawno kupionego urządzenia, natomiast systemy Linux są ogólnodostępne w Internecie. Dysk do serwera NAS nie musi zostać kupiony - można bowiem wykorzystać stare dyski z poprzednich komputerów. Jednak najstarsze dyski oferują bardzo małe pojemności i w takich przypadkach polecamy kupno nowego dysku.