Karta dźwiękowa w komputerze - wszystko co musisz wiedzieć

W komputerach znajdują się różne elementy odpowiedzialne za poszczególne funkcje i procesy. Karty dźwiękowe umożliwiają rejestrację, przetwarzanie i odtwarzanie dźwięku. Na rynku można spotkać szeroki wybór kart, które różnią się od siebie pod wieloma kątami. Dostępne są modele wewnętrzne zintegrowane, samodzielne oraz zewnętrzne. Czy jednak karta dźwiękowa jest zawsze potrzebna? Czy warto ją kupić? Co jeszcze trzeba o niej wiedzieć?

Do czego służy karta dźwiękowa?

Karta dźwiękowa, czyli inaczej karta muzyczna, należy do komputerowych układów rozszerzeń. Dzięki niej możliwy jest przebieg procesów takich jak rejestracja, przetwarzanie oraz odtwarzanie dźwięku. Tego typu podzespoły mogą być zbudowane na różne sposoby w zależności od producenta i poziomu zaawansowania poszczególnych konstrukcji. Najczęściej karty dźwiękowe są złożone z:

• generatorów dźwięku,
• przetworników A/C i C/A,
• buforów,
• mikserów dźwięku,
• wzmacniaczy sygnałów dźwiękowych,
• złączy wejściowych i wyjściowych dźwięku,
• interfejsów do komputera,
• interfejsu MIDI.

Karty zintegrowane stanowią najbardziej budżetową opcję. To osobne układy scalone przylutowane do płyty głównej. Bardziej rozbudowane płyty główne są na ogół wyposażone w układy dźwiękowe wyższej jakości, natomiast prostsze korzystają z niedrogich układów. Oszczędzanie na zakupie karty dźwiękowej ma sens jedynie wtedy, gdy użytkownik nie ma dużych wymagań co do jakości dźwięku. Warto mieć na uwadze, że same układy dźwiękowe mogą generować dźwięk dobrej jakości, natomiast po podłączeniu ich do urządzenia wpływ na działanie mają dodatkowo czynniki zewnętrzne. Jest to przede wszystkim pojawiający się na płycie głównej szum elektryczny, który wywiera wpływ na charakterystykę analogowej części sygnału dźwiękowego.

Samodzielne karty dźwiękowe to niezależne karty instalowane w wolnym slocie PCI. Posiadają one procesor dźwięku odpowiadający za przetwarzanie dźwięku, miksowanie strumieni audio itp. Dzięki temu procesor może zostać odciążony, co przekłada się na poprawę wydajności komputera i jakości odtwarzania sygnału dźwiękowego.

Profesjonalny dźwięk wysokiej jakości zapewniają zewnętrzne karty dźwiękowe do laptopów i komputerów. Modele najwyższej jakości nie należą do najtańszych. Są one dostępne na rynku stosunkowo od niedawna. Wyglądają jak niewielkie plastikowe lub metalowe pudełka z określoną liczbą wejść i wyjść do podłączenia urządzeń zewnętrznych. Podłącza się je do komputera przy pomocy interfejsu USB bądź Wi-Fi. Wykazują się świetną odpornością na zakłócenia i szumy zewnętrzne. Elementy wysokiej jakości znajdujące się w urządzeniu pozwalają na uzyskanie świetnego przepływu dźwięku. Kartę zewnętrzną da się w szybki i łatwy sposób podłączyć do dowolnego komputera. By cieszyć się pełnią możliwości karty, trzeba też korzystać z mocnych głośników.

Czy karta dźwiękowa ma znaczenie?

Kartę muzyczną kupują osoby, których komputery nie posiadają wbudowanej karty, a także te, którym zależy na modelu oferującym większą wydajność i lepsze parametry. Tak jak wspomnieliśmy wyżej, można wyróżnić karty wewnętrzne i zewnętrzne. Choć na co dzień różnice między nimi bywają raczej niezauważalne, podczas pracy z dźwiękiem, grania w gry, słuchania muzyki czy oglądania filmów da się zaobserwować czynniki przemawiające za korzyścią odrębnych kart. Dobre modele zapewniają lepszy potencjał dźwiękowy komputera (o ile zastosujemy też wysokiej jakości głośniki czy słuchawki) oraz stanowią podstawę do pracy z muzyką. W jakich sytuacjach oddzielna karta dźwiękowa w ogóle się przydaje? Właśnie wtedy, gdy pracujemy z dźwiękiem, czyli na co dzień zajmujemy się tworzeniem muzyki czy jej miksowaniem, a także gdy używamy dobrej klasy głośników lub słuchawek. To też konieczność w przypadku audiofilów, dla których dźwięk ma kluczowe znaczenie w każdej sytuacji. Z zakupu karty można zrezygnować, gdy korzysta się z przeciętnej klasy głośników bądź tanich słuchawek. Nie trzeba jej kupować, jeśli komputer posiada kartę zintegrowaną, a zależy nam na oszczędnościach, a także jeśli nie wykorzystujemy urządzenia do odtwarzania multimediów. To, czy ostatecznie zdecydujemy się na kartę dźwiękową, powinniśmy uzależnić od sposobu użytkowania komputera, budżetu, jakim dysponujemy, a także rodzaju użytkowanych głośników i słuchawek.

Jak działa karta dźwiękowa na USB?

Zewnętrzna karta dźwiękowa do laptopa i komputera jest najczęściej podłączana do portu USB i wyposażona w złącza słuchawkowe oraz mikrofonowe. W skład tej kategorii wchodzą zarówno niewielkie i tanie układy, które nie zapewnią brzmienia dobrej jakości, jak i te zaawansowane, oferujące świetną jakość i wyposażone w dużą ilość złączy. Karty dźwiękowe USB wymagają nie tylko instalacji sterowników, ale również w wielu przypadkach właściwej konfiguracji. Dzięki niej można ograniczyć skutki opóźnień w przesyłaniu dźwięków. Karty zewnętrzne sprawdzą się np. wtedy, gdy nie chcemy ingerować w zewnętrzną konstrukcję komputera i zależy nam jedynie na doraźnym zapewnieniu większej funkcjonalności. Mają one niewielkie rozmiary, mogą wyglądem przypominać pendrive i nadają się do zastosowania zarówno w komputerach stacjonarnych, jak i laptopach. Tak naprawdę użytkownicy laptopów nie mają zbyt dużego wyboru i powinni postawić właśnie na tego typu modele.

Jakie wejścia i wyjścia ma karta dźwiękowa?

W przypadku kart dźwiękowych można wyróżnić kilka kolorów gniazd i wtyków, w zależności od ich przeznaczenia. Kolorem różowym oznaczone jest analogowe wejście dla mikrofonu. Kolor błękitny oznacza analogowe wejście audio (line-in). Jasnozielony jest zarezerwowany dla analogowego wyjścia dla głośników lub słuchawek, a w systemach wielogłośnikowych – dla przednich głośników (line-out). Kolor czarny informuje o analogowym wyjściu dla głośników tylnych. Pomarańczowy to cyfrowe wyjście dźwięku (S/PDIF), niekiedy kolorem tym oznacza się też analogowe wyjście dla głośników centralnego i niskotonowego. Ostatnim, szarym kolorem, oznaczone jest analogowe wyjście dla głośników bocznych.

Podsumowanie

Dobre karty dźwiękowe zdecydowanie przydają się we wszystkich laptopach i komputerach. Mimo wszystko nie zawsze trzeba wymieniać je na nowe, jeśli urządzenie jest już wyposażone w kartę. Warto wcześniej rozważyć, czy rozwiązanie to będzie opłacalne dla użytkownika i przydatne mając na uwadze przeznaczenie sprzętu.